منبع: دبی-العربیه.نت فارسی
هرچند مقام‌های ایرانی همواره حادثه غرق شدن مهاجرین افغان در مرز ایران را یک ماجرای «دروغ» و ساختگی خوانده اند، اما هیأت دیپلماتیک ایران در سفری به کابل این حادثه را شدیداً محکوم کرد و از وقوع آن ابراز تأسف نمود.
هیأت دیپلماتیک ایرانی به ریاست محسن بهاروند معاون وزارت امور خارجه ایران به هدف بررسی حادثه غرق مهاجرین افغان سه‌شنبه ۲۷ مه وارد کابل شد با برخی مقام‌های افغان دیدار کرد.
هیأت ایرانی در دیدار با عبدالله عبدالله رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان حادثه غرق مهاجرین افغان را محکوم کرد از تحقیق و رسیدگی به این حادثه اطمینان داده است. عبدالله عبدالله نیز در این دیدار خواهان تحقیقات و رسیدگی جدی و منصفانه به این حادثه شد.
در همین حال، محمد حنیف اتمر سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان با هیئت ایرانی در مورد اسناد و مدارک به دست آمده از جانب هیأت تحقیق کشورش صحبت کرده گفت، دولت ایران باید بیشتر به تحقیقات مشترک توجه کند.
براساس اعلامیه‌ای وزارت امور خارجه افغانستان، اتمر تاکید کرد، هدف از این تحقیقات دریافت حقایق، رسیده‌گی قانونی به عاملین آن و اتخاذ تدابیر لازم است تا در آینده از واقع شدن چنین حوادث ناگوار جلوگیری شود.
در این اعلامیه آمده، محسن بهاروند معاون وزارت امور خارجه ایران نیز با ابراز تاثر عمیق در مورد حادثه، وقوع آن را به شدیدترین الفاظ محکوم کرده گفت، این عمل به هیچ وجه برای مردم و دولت ایران قابل قبول نبوده و دولت‌اش متعهد است تا این حادثه را مشترکاً با هیئت افغانستان تا تامین عدالت بررسی و تعقیب نماید.
بهاروند اضافه کرد، اسناد و مدارکی که هیئت تحقیق جانب افغانستان یافته‌اند را تسلیم شده و آن را از مجاری مرتبط دولت کشورش نیز تحقیق نموده و نتایج حاصله را با جانب افغانستان شریک خواهد ساخت.
اعلام نتایج تحقیق هیأت افغانستان
محمد حمید طهماسی رئیس هیأت تحقیق دولت افغانستان حدود دو هفته پیش گزارش ابتدایی در مورد ادعای غرق شدن مهاجرین افغان توسط مرزبانان ایرانی را از طریق «ویدئو کنفرانس» به محمد اشرف غنی رئیس جمهوری این کشور ارائه کرد.
براساس خبرنامه‌ای ارگ ریاست جمهوری افغانستان، طهماسی گفت: «این حادثۀ بر اساس اسناد، مدارک، شواهد، ویدیوها، تصاویر و اقرار متضرر از نگاه تخنیکی، مسلکی و حقوقی و هم‌چنان بر مبنای اسناد، کنوانسیون‌ها، لوایح و فیصله‌های بین‌المللی بررسی شده است و با جانب ایران نیز در این زمینه بحث‌های صورت گرفته و ادامه دارد».
طهماسی اضافه کرد: «در حادثۀ مذکور از جملۀ ۴۶ تن، به تعداد ۱۲ تن آن شهید، ۱۷ تن مفقود و ۱۷ تن دیگر آن نجات داده شده اند که باشندگان ولایات هرات و فاریاب اند که گزارش یافته‌ها و اجراات خویش را از طریق دفتر شورای امنیت ملی به مقام عالی ریاست جمهوری شریک خواهند کرد».
ایران: موضوع غرق شدن اتباع افغانستانی صحت ندارد
قاسم رضایی جانشین فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران دوشنبه ۱۸ مه ۲۰۲۰ اعلام کرد، ماجرای غرق شدن اتباع افغان در مرز ایران صحت ندارد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، رضایی گفت: «زمانی که موضوع غرق شدن تعدادی از اتباع مطرح شد، بلافاصله با فرمانده مرزبانی “تایباد” تماس گرفتم و با بررسی‌های به عمل آمده، مشخص شد چنین موضوعی وجود نداشته و اصلا چنین روحیه ای در مرزبان های ایران وجود ندارد».
رضایی ادامه داد: «به هیچ عنوان این موضوع قابل باور نیست و نمی‌شود این فتنه را به مرزبانان ناجا نسبت داد و این موضوع به هیچ عنوان صحت ندارد».
وی مدعی شد که ماجرای غرق شدن اتباع افغان در نقطه صفری مرزی یک «توطئه و فتنه جدید» برای ایران است که توسط آمریکا دامن زده می‌شود.
از سوی دیگر، گران هیواد سخنگوی وزارت امور خارجه افغانستان شامگاه یک‌شنبه ۱۷ مه ۲۰۲۰ در پیام ویدئویی گفت، کمیساران ایرانی اسناد و شواهد در مورد غرق شدن مهاجرین افغان در مرز ایران را نپذیرفتند و تحقیقات همه‌جانبه در این مورد وارد مرحله سوم شد.
هیوان اضافه کرد، تحقیقات اول توسط هیئت تحقیق افغانستان به ریاست محمد حمید طهماسی با بازدید از محل حادثه انجام شد که در این تحقیق اسناد و شواهد جمع آوری و مستند سازی گردیده و هویت قربانیان این حادثه نیز شناسایی شد.
وی علاوه کرد، هیأت‌های افغانستان و ایران براساس موافقت‌نامه سال ۱۳۳۵ خورشیدی تحقیقات مشترک در مورد غرق شدن مهاجرین را در محل حادثه انجام دادند که هیأت افغانستان تمام مدارک و شواهد را به اختیار هیأت ایرانی در میان گذاشته اما هیأت ایرانی آن را نپذیرفتنند.
سخنگوی وزارت امور خارجه افغانستان تاکید کرد، براساس مفاد موافقت‌نامه سال ۱۳۳۵ خورشیدی، تحقیق به مراجع دیپلماتیک دو کشور ارجاع گردیده و قرار است در مورد این حادثه توسط هیأت‌های بلندرتبه دیپلماتیک دو کشور تحقیق شود.
گفتنی است که برخی از مهاجرین افغان برگشته از مرز ایران مدعی‌اند که مرزبانان ایرانی ۵۰ تن از کارگران افغان را بعد از شکنجه و دشنام به رودخانه هریرود انداختند.
هرچند هیأت‌های دیپلماتیک کابل – تهران به‌گونه مشترک این حادثه را بررسی می‌کنند، اما مقام‌های ایرانی همواره این حادثه را رد کرده می‌گویند، این یک ماجرای «دروغ» و ساختگی است.
