منبع: دبی-العربیه.نت فارسی
انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران در تابستان آینده برگزار می‌شود و هشتمین رئیس‌جمهوری ایران روی کار خواهد آمد. گمانه‌زنی‌ها درباره کاندیداها از حالا شروع شده و از محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه فعلی، محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهوری پیشین، ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضائیه، علی لاریجانی رئیس مجلس پیشین، محمد باقر قالیباف شهردار پیشین تهران و عضو فعلی مجلس ایران به عنوان کاندیداهای اصلی یاد می‌شود.
اگر چه هشتمین رئیس‌جمهوری ایران پس از ابوالحسن بنی‌صدر، محمدعلی رجایی، علی خامنه‌ای، اکبر هاشمی رفسنجانی، محمد خاتمی، محمود احمدی‌نژاد و حسن روحانی در ظاهر با رای مستقیم مردم انتخاب می‌شود، اما برای دست‌یافتن به این شانس باید در ابتدا از فیلتر شورای نگهبانی عبور کند که رئیس و ۶ عضو آن با نظر مستقیم رهبر ایران انتخاب و منصوب می‌شوند. حسن روحانی رئیس‌جمهوری فعلی ایران به دلیل آنکه دو دوره متوالی رئیس‌جمهور بوده، حق شرکت در این دوره را ندارد.
اگرچه برخی احتمال کاندیداتوری محمدجواد ظریف را رد می‌کنند، اما روزنامه شرق او را چهره مورد تایید اصلاح‌طلبان توصیف کرد و نوشت: «چند وقتی است که گمانه‌هایی درباره سیاست انتخاباتی اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری مطرح می شود و در میان این گمانه‌زنی‌ها نام محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان، به عنوان نامزد نهایی اصلاح طلبان شنیده می‌شود.»
اما چرا اصلاح‌طلبان باید کسی را به عنوان نامزد نهایی خود معرفی کنند که به مانند رئیسش حسن روحانی یک چهره اصلاح‌طلب به شمار نمی‌رود؟ روحانی و ظریف هر دو به جریان اعتدال‌گرا تعلق دارند.
ناکامی اصلاح‌طلبان در تحقق وعده‌های انتخاباتی خود در نتیجه سیطره اصولگرایان تندرو بر نقاط کلیدی حکومت در ایران منجر به تحریم گسترده انتخابات مجلس از سوی مردم شد. این تحریم‌ها به ضرر اصلاح‌طلبان تمام شد، زیرا که تحریم‌کنندگان معمولا به آنها رای می‌دادند. ناکامی اصلاح‌طلبان در به دست‌آوردن مجلس، که سبب شد تندروها با حداقل رای مجلس را به دست آوردند، این سوال را مطرح کرد که «آیا اصلاح‌طلبان با توجه به موانعی که شورای نگهبان ایجاد کرده، توان بازگشت به صحنه سیاسی را دارند؟»
از میان راه‌حل‌های باقی‌مانده برای اصلاح‌طلبان برای رویارویی با تندروهای مورد حمایت رهبر ایران و سپاه پاسداران و شورای نگهبان، حمایت از یک نامزد میانه‌رو با هدف ممانعت از به قدرت رسیدن یک رئیس‌جمهور تندرو به عنوان راس قوه مجریه است، به ویژه آنکه تندروها قوه مقننه را در اختیار دارند و قوه قضائیه نیز با ریاست ابراهیم رئیسی که از سوی علی خامنه‌ای منصوب شده، تحت کنترل آنهاست.
به نوشته روزنامه شرق «موافقان حضور او باور دارند که به دلیل محبوبیت این شخصیت سیاسی در میان نخبگان سیاسی و عموم مردم او شخصا دارای سرمایه اجتماعی است. در واقع این حدس و گمان مبتنی بر آن است که او در عین حال که رسما در جریان اصلاحات تعریف نمی‌شود، اما وجوه مشترک زیادی با این جریان دارد و ممکن است که اصلاح طلبان بتوانند با او به یک توافق نهایی دست یابند. از سوی دیگر، اصلاح‌طلبان هم افزون بر ازدست دادن سرمایه اجتماعی خود، همچنان خطر ردصلاحیت نیروهای شاخص خود را احساس می‌کنند؛ بنابراین شاید برایشان مناسب باشد از فردی حمایت کنند که علاوه بر آنکه خودش دارای سبد رای بالایی است، احتمال تایید صلاحیتش به مراتب بیشتر از اصلاح طلبانی است که حتی در انتخابات مجلس هم تایید صلاحیت نشدند.»
علی صوفی استاندار گیلان و وزیر تعاون در دولت اصلاح‌طلب محمد خاتمی درباره احتمال نامزدی ظریف در انتخابات ریاست‌جمهوری گفت: «هرچند دیپلمات‌ها از ورود به جناح بندی‌های سیاسی منع هستند اما گرایشات سیاسی آقای ظریف اصلاح‌طلبانه محسوب می‌شود. آقای ظریف با آقای روحانی کاملا فرق دارد چون آقای روحانی پیشینه اصولگرایی دارد اما این ویژگی در کارنامه آقای ظریف دیده نمی‌شود.»
صوفی همزمان به اتهام خیانتی که تندروها به جواد ظریف نسبت می‌دهند، اشاره کرد و افزود: «الان جریان تندرو آقای ظریف را متهم به خیانت می‌کند با این وجود آیا آقای ظریف از اتهامات غرب‌گرایی مبری است؟ آیا آقای ظریف توسط شورای نگهبان تایید صلاحیت می‌شود؟ در مجموع باید همه جوانب را دید و تصمیم گرفت. همان‌طور که گفتم شاید کسان دیگری هم ظرفیت و پتانسیل کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری را داشته باشند، اما باید دید زمینه تایید صلاحیت برای آنها وجود دارد یا خیر؟.»
محمدرضا خباز استاندار سابق خراسان‌شمالی و معاون سابق امور پارلمانی حسن روحانی معتقد است که ظریف در صورت نامزدی رای می‌آورد. خباز در این‌باره توضیح داد: «ما باید چهره‌های جدیدی را به مردم معرفی کنیم و نگرانیای از رای آوری نداشته باشیم، زیرا اگر برنامه وجود داشته باشد و نامزد معرفی شده خود را متعهد به برنامه‌های ارائه‌شده بداند، مردم رای می‌دهند؛ خواه آن نامزد آقای ظریف یا یکی از دیگر عزیزان باشد. در عین حال این احتمال کاملا وجود دارد که آقای ظریف نامزد ریاست جمهوری بشود؛ هرچند او در زمان برجام به دلیل فشارهایی که نیروهای تندرو می‌آوردند قسم خورد که در ریاست جمهوری نامزد نشود اما در عالم سیاست هیچ چیزی غیرمنتظره نیست و ممکن است بیاید.»
عباس سلیمی‌نمین مدیر دفتر مطالعات و ثبت تاریخ ایران و مدیر سابق روزنامه کیهان هوایی ظریف را مناسب‌ترین گزینه برای اصلاح‌طلبان می‌داند و می‌گوید: «در بین آقایان محسن هاشمی، اسحاق جهانگیری، علی لاریجانی و محمدجواد ظریف، به نظرم آقای ظریف بیشترین شانس را دارد که از طرف اصلاح طلبان در انتخابات ۱۴۰۰ حمایت شود چون حوزه کاری‌اش سیاست خارجی بود و عملکرد دولت در حوزه داخلی زیاد تاثیر منفی بر دیدگاه عمومی از او برجای نگذاشت.»
با این حال کسان دیگری هم هستند که شانسی برای وزیر امور خارجه فعلی ایران قائل نیستند و پیروزی او در انتخابات ریاست‌جمهور را غیرممکن می‌دانند. مصطفی هاشمی طبا رئیس سابق سازمان تربیت بدنی، شهاب‌الدین طباطبایی عضو حزب ندای ایرانیان و صادق زیباکلام استاد دانشگاه تهران از این جمله‌اند.
زیباکلام گفت: «مطلقا ظریف به میدان نمی‌آید و اصلاح طلبان هم نمی‌توانند بگویند ظریف نامزد ماست زیرا او هیچ وقت اصلاح‌طلب نبوده است. به فرض که او در میدان انتخابات هم حاضر شود و همه اصلاح طلبان و اصولگرایان میانه رو هم از او حمایت کنند و به صورت علنی در یک کنگره بزرگ و عمومی بگویند که اولین و آخرین انتخاب ما ظریف است، بازهم او رای نمی‌آورد زیرا مردم از نیروهای سیاسی دلزده شده‌اند و ظریف هم از این قاعده مستثنی نیست و به هیچ وجه جریان اجتماعی از او حمایت نمی‌کند و حتی پای صندوق رای هم نمی‌آید. در نهایت همان طور که گفتم در انتخابات سال آینده اصولگرایان مانند انتخابات مجلس در یک انتخابات حداقلی پیروز می‌شوند و فردی از جنس نمایندگان مجلس یازدهم بر کرسی ریاست جمهوری تکیه خواهد زد.»
