اردوغان با بستن مرزهای ترکیه مخالفت کرد
رجب طیب اردوغان اعلام کرد به‌رغم فشار اروپا، قصد بستن مرزهای ترکیه را ندارد و جلوی عبور پناهجویانی که می‌خواهند از ترکیه وارد یونان شوند را نخواهد گرفت. همزمان مقامات یونان اعلام کردند ۵۲ تن از پناهجویانی که قصد ورود به یونان داشته‌اند، از جمله چندین پناهجوی ایرانی را دستگیر کرده‌اند.
تصویری از منطقه مرزی ترکیه و یونان – پلیس یونان با ماشین آب‌پاش به پناهجویان حمله می‌کند. یونان سه‌شنه ۱۰ مارس/۲۰ اسفند اعلام کرد ۵۲ پناهجو از جمله چندین پناهجوی ایرانی را دستگیر کرده است. (عکس از BULENT KILIC / AFP)
به گزارش خبرگزاری رویترز ترکیه رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه که به بروکسل سفر کرده بود، سه‌شنبه ۱۰ مارس / ۲۰ اسفند از یونان خواست در رویه خود را در قبال پناهجویانی که پشت مرزهای این کشور بلاتکلیف مانده‌اند تغییر دهد و بگذارد این پناهجویان از یونان به دیگر کشورهای اروپایی بروند. اردوغان گفت مایل به بستن مرزهای ترکیه و ممانعت از سیل پناهجویان به سمت اروپا نیست و یونان باید بار پناهجویان را «به روشی انسانی [با ترکیه] سهیم شود».
ترکیه از ۲۸ فوریه اعلام کرد دیگر به توافق سال ۲۰۱۶ با اتحادیه اروپا پایبند نخواهد ماند و مرزهای خود را برای عبور پناهجویان گشود. از سوی مقابل یونان که با ترکیه هم‌مرز است، مرزنشینان خود را برای مقابله با ورود بیش از ۱۰ هزار نفر از پناهجویان که عمدتاً از سوریه، افغانستان و ایران‌اند، بسیج کرد و نیروهای مسلح خود را به مناطق مرزی فرستاد تا با استفاده از گاز اشک‌آور و ماشین آب‌پاش مانع ورود پناهجویان به یونان شوند.
دستگیری ۵۲ پناهجو
مقامات یونان سه‌شنبه اعلام کردند در ۲۴ ساعت گذشته جلوی ورود ۹۶۳ پناهجو را گرفته و ۵۲ تن از آن‌ها را که سوری، افغانستانی، ایرانی هستند، دستگیر کرده‌اند. سربازان یونانی سه‌شنبه نیز پشت سیم‌های خاردار و حصارهای فلزی به مرزبانی ادامه دادند.
همزمان با تنش در مرزهای ترکیه و یونان، آنکارا آتن را به نقض حقوق بشری پناهجویان و همچنین شلیک مرگبار به چهار پناهجو در مرزهای این کشور متهم کرده است. یونان این ادعا را رد می‌کند.
مقام‌های مهاجرتی ترکیه هم روز سه‌شنبه اعلام کردند دو شکایت جداگانه را در رابطه با یک پناهجویی که به گفته آن‌ها توسط پلیس یونان کشته شده است و خانواده‌ای که از مرز عقب‌رانده شده‌اند به دادگاه حقوق بشر اروپا تسلیم کرده شکایات بیشتری به نمایندگی از پناهجویان درباره نقض حقوق آن‌ها در دست تنظیم دارند.
توجه به وضعیت پناهجویان یا بازنگری در توافق‌های پیشین ترکیه و اروپا؟
رئیس جمهوری ترکیه سه‌شنبه اعلام کرد میزبان نشستی درباره مسئله پناهجویان خواهد بود و این نشست قرار است ۱۷ مارس با حضور آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه و بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا برگزار شود.
اردوغان گفت در بروکسل تاکید کرده است توافق سال ۲۰۱۶ ترکیه و اروپا و همچنین توافق میان ترکیه و اتحادیه گمرکی اروپا باید به‌روز شود و پرونده عضویت ترکیه در اروپا دوباره به جریان بیفتد.
براساس اظهارات اردوغان، مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه و جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اروپا به همین منظور پیش‌نویس یک نقشه راه را در دست تهیه دارند که قرار است قبل از جلسه رهبران اروپا در ۲۶ مارس آماده شود.
به نظر می‌رسد اردوغان توانسته بازگشایی مرزهای ترکیه و جان و سرنوشت پناهجویان را به عنوان اهرم فشار علیه اروپا به‌کار بگیرد. او گفت رهبران اروپایی در بروکسل اذعان کرده‌اند که به‌رغم پایبندی ترکیه به قرارداد ۲۰۱۶ « کند عمل کرده‌اند». در این توافق اروپا تعهد کرده بود کشورهای این اتحادیه هزاران پناهجوی سوری را مستقیماً از اردوگاه‌های ترکیه بپذیرند و ویزای ورود به اروپا را برای شهروندان ترکیه بردارند.
آنکارا می‌گوید اروپا تاکنون تنها حدود نیمی از ۶ میلیارد یورو وعده داده شده برای کمک به اسکان، آموزش و تأمین غذایی و درمانی ۳,۶ میلیون پناهجویی که در ترکیه زندگی می‌کنند را پرداخت کرده است.
ترکیه همچنین از اروپا انتظار دارد از عملیات نظامی این کشور علیه نیروهای رژیم سوریه در ادلب حمایت کند.
در همین زمینه:
دیدار اردوغان و سران اروپا: چشم‌انداز ارتقای توافق‌نامه دو طرف